دال وافل و یا سقف وافل یکی از انواع سقفهای دال است که به دو نوع دال وافل دوطرفه و یکطرفه تقسیم میشود. در این سیستم روی سطح سقف مسطح بوده و قسمت زیرین سقف توخالی و مشبک است. امروزه دال وافل به صورت گستردهای در کل کشور در حال استفاده در ساختمان با کاربریهای مختلف میباشد. ضخامت قسمت رویه دال وافل معمولا 5 تا 7 سانتیمتر است که در مقایسه با سایر سقفها، ضخامت کمی محسوب میشود.
ولی به واقع دال وافل چیست و چه ویژگیهایی دارد که بدین گونه درحال گسترش است. کاربرد اصلی این دال در چه ساختمانهایی است؟ قیمت سقف وافل چند است؟ نحوه اجرای دال وافل چگونه است؟ مشخصات دال وافل چیست؟ شاید تاکنون تعاریف زیادی در مورد دال وافل خوانده و یا شنیده باشید. در این مقاله سعی برآن شده است تا با جمع بندی نسبتا جامعی در این مورد اطلاعات مناسبی ارائه شود.
سقف وافل چیست؟
برای آشنایی هرچه بیشتر با سقف وافل ابتدا میبایست تعریف کلمه وافل مشخص شود. وافل در واقع نام نانی ترد و شیرین است که به صورت مشبک و سطح پنجرهای است. در واقع نام سقف وافل نیز از همین نوع نان گرفته شده است. در اصطلاح مهندس به دال وافل، سقفهای بتنی مشبک نیز گفته میشود. سقف وافل شامل تیرچههای بتنی متعامد به یکدیگر و یک دال فوقانی با ضخامت 5 تا 7 سانتیمتر است. براساس شکل ایجاد شده توسط تیرچههای متعامد به دو دسته سقفهای وافل دوطرفه و وافل یکطرفه تقسیم بندی میشود. در واقع درصورتی که نحوه توزیع بار سقف توسط تیرچهها در یک جهت باشد، به آن دال وافل یکطرفه و در صورتی جهت توزیع بار سقف در هر دو جهت باشد، به آن دال وافل دوطرفه گفته میشود. برای درک بیشتر این موضوع به اشکال زیر دقت نمایید.
در مبحث نهم مقررات ملی ساختمان نیز سقفهای وافل با عنوان دالهای مشبک تعریف شده و ظوابط آن ارائه شده است. طبق تعریف ارائه شده در این مبحث، دالهای مشبک، مرکب از تیرچههای با فواصل تقریبا مساوی در یک امتداد و یا دو امتداد عمود برهم و یک دال فوقانی است.
سقف وافل دوطرفه دارای هزینه اجرای نسبتا کمتری نسبت به انواع روش های مرسوم سقفهای دال مجوف از جمله کوبیاکس، یوبوت و نیز هزینه بسیار پایینتر نسبت به سازه های عرشه فولادی میباشد. با توجه به نوع اجرای این سقف و عدم نیاز به کف کشی کامل سقف، زمان اجرای آن نیز نسبت به سایر دالهای دوطرفه از جمله یوبوت، کوبیاکس، پیش تنیده و … کمتر است.
سیستم قالب بندی این نوع دال قابلمهای است و با استفاده از قالبهای وافل پلاستیکی انجام میشود. این سقف دارای وزن کمتری نسبت به بقیه دالها میباشد. سقف وافل دوطرفه برای پوشاندن دهانههای وسیع مناسب است و بسته به قالب مورد استفاده میتوان تا دهانه 18 متر را طراحی کرد. برای اجرای زیر سقف در قسمت حفره های مربعی، قالب هایی قرار میدهند و پس از بتنریزی روی سقف و گذشتن زمان لازم باتوجه به دمای هوا، قالبهای وافل از زیر سقف باز میشود.
نوع قالببندی / شرح | دمای مجاور سطح بتن (سلسیوس) | ||||
---|---|---|---|---|---|
بیش از 24 | 16 | 8 | 0 | ||
دال وافل | قالب زیرین / شبانه روز | 3 | 4 | 6 | 10 |
پایه اطمینان / شبانه روز | 7 | 10 | 15 | 25 | |
تیر | قالب زیرین / شبانه روز | 7 | 10 | 15 | 25 |
پایه اطمینان / شبانه روز | 10 | 14 | 21 | 36 |
سقفهاى بتن مسلح به دلیل نیاز به کنترل تغییر شکلها و ترکها محدود به دهانههاى کوچک مىشوند. در سقفهای دال مجوف مانند یوبوت و کوبیاکس و سقفهای دال مشبک مانند وافل، علاوه بر تأمین ضوابط کنترلى آیین نامه، در دهانههاى بزرگ نیز مجاز به استفاده هستند. در این نوع از سقفها در مقایسه با دالهاى مشابه از وزن کمترى برخوردار بوده و در نتیجه وزن آرماتور مصرفی نیز در کل سازه کاهش مییابد. سقفهاى دال مجوف بتن مسلح، از دو لایه بتن مسلح تشکیل شده است که در بالا و پائین دال و به طور گسترده قرار مىگیرد و حد فاصل این دو لایه با نوعى بلوک تو خالى به صورت ماندگار و غیر ماندگار پر میگردد.
لازم بذکر است که هزینه تمام شده اجرا با سیستم سقف وافل در حدود 20 تا ۲5 درصد از سیستم های کوبیاکس و یوبوت ارزانتر تمام میشود. علاوه بر این، نمای بسیار زیبایی از زیر سقف برای بهره بردار ایجاد نموده که عموماً نیازی به اجرای سقف های کاذب نبوده و در کاربری هایی چون پارکینگ های طبقاتی، مراکز اداری و تجاری و تفریحی می تواند از لحاظ ظاهری، تغییر به سزایی در نوع فضای داخلی ساختمان ایجاد نموده و به جذابیت فضای معماری بیفزاید.
اجرای سقف وافل
اجرای سقف وافل نسبت به سایر سقفهای دال مجوف بسیار سادهتر و با هزینه کمتر انجام میشود. وقتی در ایران صبحت از اجرای سقفی به غیر از سقف تیرچه بلوک باشد، شاید درکنار مسائل اقتصادی به جرات می توان گفت هزینههای اجرایی و نحوه اجرای آن سقف برای کارفرمای پروژه تعیین کننده خواهد بود. در مورد سقف وافل نیز یکی از سوالات اساسی نحوه اجرا، سرعت اجرا و هزینههای اجرایی آن است.
در مورد اجرای دال وافل میتوان گفت یکی از مزیتهای اصلی آن اجرای ساده و با سرعت بالای آن است. به طور معمول هر سقف حدود 500 متری با استفاده از 5 کارگر توانمند در 10-12 روز به زمان برای اجرا نیاز دارد. تنها ابزار مازادی که یک پیمانکار نسبت به سقف تیرچه بلوک برای اجرای سقف وافل نیاز دارد، قالبهای وافل است. برای اجرای این سقفها پس از زیرسازی متناسب با نوع قالب وافل (یک طرفه یا دوطرفه)، قالب های وافل بر روی المان های زیرسازی (معمولا قوطی 6 و یا جفت لوله داربستی) قرار میگیرند. در ادامه آرماتوربندی سقف با مطابق به دتایل اجرایی مندرج در نقشه های سازه اجرا شده و در ادامه بتن ریزی یکپارچه و یک مرحله ای کل سقف انجام می شود. در پایان پس از گذشت زمان لازم، قالب های وافل از زیرسقف خارج می شود.
قیمت اجرای سقف وافل
قیمت اجرای سقف وافل به پارامترهای مختلفی در یک پروژه بستگی دارد. از جمله این موارد میتوان به متراژ کل پروژه، تعداد طبقات، ارتفاع مفید طبقات، آویز داشتن تیرها، تعداد طبقات زیرزمین اشاره کرد. به طور کلی میتوان گفت قیمت اجرای سقف وافل نسبت به سقفهای سنتی مانند تیرچه بلوک کمی بیشتر (حدود 20-30 درصد) بوده و نسبت به سایر سقفهای بتنی از جمله تیرودال، یوبوت، کوبیاکس، پیش تنیده کمتر میباشد. به طور کلی بیان دستمزد اجرا بدون بررسی دقیق و تخصصی نقشه سازه غیر ممکن است. پیشنهاد میگردد قبل از انتخاب پیمانکار تعدادی از پروژه های اجرا شده او را دیده و سپس تصمیم بگیرید.
از دیگر عوامل موثر در هزینه سقف وافل قالبهای مورد نیاز میباشد. در واقع یکی از هزینههایی که در قیمت اجرای سقف وافل موثر است، نوع قالب وافل مورد استفاده در پروژه است. فروش قالب وافل از مهمترین خدمات مجموعه مهندسی سازند است. در بعضی از پروژهها نیز خرید قالب وافل صرفه اقتصادی ندارد و توصیه میگردد قالبها اجاره شوند. در مورد اجاره قالب وافل و شرایط آن پیشنهاد میشود مقاله اجاره قالب وافل دو طرفه و یک طرفه مطالعه نمایید. در مواردی که تعداد سقف های سازه کمتر از 4 عدد باشد اجاره قالب وافل گزینه بسیار مناسبی است. اما اگر تعداد سقف ها بیش از 4 عدد باشد بهتر است خرید قالب وافل انجام داده و چندین بار از هر قالب استفاده کنید. در صورت خرید شما میتوانید پس از اجرای پروژه از سایر خدمات ما نیز استفاده کنید.
قالبهای وافل قالبهای تجدید پذیری هستند که میتوان از هر کدام آن 30 تا 40 مرتبه استفاده نمود. البته مهارت تیم اجرایی در هنگام چینش قالب ها و در مراحل قالب برداری بسیار حائز اهمیت است. چراکه اگر قالب ها در این مراحل دچار آسیب شوند بعد از اتمام سقف آن نتیجه دلخواه و مورد انتظار را نخواهد داشت. در این صورت عملاً آن قالب معیوب غیر قابل استفاده میباشد.
باز خرید قالب وافل چگونه است؟
یکی از عواملی که باعث اقتصادی شدن اجرای سازه و کاهش قیمت سقف وافل به خصوص اجرای آن می باشد بازخرید قالب های وافل است که توسط شرکت مهندسی سازند انجام میشود. پس از پایان هر پروژه این امکان فراهم است، که با ارسال قالبهای وافل دست دوم که نیازی به آن ندارید و یا حتی ضایعات قالب وافل به محل کارخانه، تا 50% از قیمت روز قالب وافل به شما بازگشت داده میشود.
مزایای سقف وافل
به طور خلاصه مزایای سقف وافل شامل مزایای اقتصادی، مزایای فنی، معماری، اجرایی و زیست محیطی میباشد. که مهمترین این موارد به شرح زیر است:
- کاهش میلگرد مصرفی در کل سازه به علت کاهش وزن میلگرد تیر و سقف
- کاهش حجم بتنریزی و بار مرده سقف با توجه به حذف ناحیه بتنی ناکارآمد
- کاهش هزینه نازک کاری و تاسیسات در قسمتهای که بتوان از نمای اکسپور سقف استفاده کرد
- بهبود عملکرد لرزهای به علت استفاده از سیستم دالهای یکپارچه نسبت به سیستمهای سنتی
- توزیع دوطرفه و یا یکطرفه و مناسب بارهای وارد برکف به سازه
- وزن کم و ضخامت کم سقف
- ایجاد دهانههای بزرگتر در سیستم سقف وافل دوطرفه
- کاهش تعداد ستونها و ایجاد فضای باز جهت معماری پلان
- آرماتوربندی تیپ و سریع سقف
- کاهش حجم بتن ریزی در سقف سازه
- اجرای آسان و سریع توسط نیروی بومی هر منطقه
- عدم نیاز به ماشین آلات و تجهیزات خاص اجرایی
- کاهش مصرف مصالح از قبیل سیمان، شن و ماسه، آب و میلگرد در کل سازه
- کاهش مصرف انرژی در تولید و حمل و نقل و اجرا
معایب سقف وافل
از جمله معایب و نقاط ضعف سقف وافل میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
- نمای زیر سقف وافل به صورت حفره حفره بوده که در عمل برای کاربریهای مسکونی غیرقابل استفاده است و کارفرما میبایست حتما از سقف کاذف و کناف استفاده کند.
- همچنین هزینه بیشتر اجرای سقف وافل نسبت به سقف تیرچه بلوک در بعضی موارد مشکل ساز خواهد بود.
- قالب بندی این سقف به دلیل نیاز به قالبهای وافل پرهزینه است.
- اگر از تأسیسات عبور داده شده در دال وافل به خوبی نگهداری نشود، دال دچار آسیب دیدگی خواهد شد.
- برای سطوح شیب دار مناسب نیست.
قالب وافل
اصلی ترین جزء در اجرای سقف های وافل، قالب وافل مورد نیاز در قالب بندی سقف است. پیشنهاد ما استفاده از قالبهای وافل قفلدار جهت قالببندی سقف وافل است. همان طور که پیش تر اشاره شد قالبهای وافل براساس شکل قالب به دو نوع یکطرفه و دوطرفه تقسیم می شود. در حال حاضر سایز قالب های وافل تولیدی در کشور گسترهی خوبی پیدا کرده است و محاسب سازه محدودیت زیادی در انتخاب سایز ندارد. هرچند بهتر است از سایزهای بهینه و سایزهایی که تولید چند شرکت باشد در طراحی سازه استفاده شود تا کارفرما و پیمانکار در تامین قالب دچار مشکل نشوند. بهترین سایزهای قالب وافل تولیدی در کشور در قالب های دوطرفه 18*60*60 ، 25*60*60 ، 30*60*60 و 28*80*80 و 25*86*86 و 33*90*90 و 40*90*90 است. در مورد قالب های وافل یکطرفه نکته مهم استفاده از قالب های وافل مدولار است. در تمامی سایزهای معرفی شده امکان تولید و تامین قالب وافل قفل دار برای مشتریان محترم فراهم شده است. در قالبهای وافل قفل دار جهت همبندی قالبها از آچارهای پلاستیکی استفاده میشود که باعث افزایش سرعت اجرا، اکسپوز شدن سطح بتن، کاهش هزینههای اجرا و همچنین افزایش ایمنی جان کارگران خواهد شد. برا کسب اطلاعات بیشتر در مورد مزایای این قالبها پیشنهاد میشود مقاله قالب وافل قفل دار را مطالعه نمایید.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد شرایط قیمت اجرای سقف وافل، قیمت قالب وافل و سایر اطلاعات فنی مورد نیاز با کارشناسان فنی گروه مهندسی سازند تماس بگیرید.